Mellom to og tre prosent av det samla budsjettet til UiB går til å kjøpe energi, avhengig av utetemperatur og innkjøpspris. Enøk kan altså gi store innsparingar, som kan brukast på betre måtar enn å varme opp lufta over UiBs bygg i Bergen. Målet er å spare 20 prosent av energien frå 2009 til 2020, og at energibruken skal synke med to prosent per år.
Mona Tøsdal har fått den omfattande oppgåva med å gjere energirekneskapen til UiB betre. Ho kjenner allereie bygningane godt, for i sin førre jobb i firmaet Sweco hadde ho ansvar for å energimerke alle bygga til UiB.
Raud G
– Rapporten blei levert i desember i fjor, og til å vere ein stor, offentleg instans er vi komne ganske langt, fortel Tøsdal.
Rapporten viser tydeleg at UiB har mange utfordringar når det gjeld energibruk. Energimerket inneheld både ein energikarakter og ein oppvarmingskarakter, der den første er ein farge frå grønt til raudt, og den andre er ein bokstav frå A til G. Det er mange raude G-ar i karakterboka til UiB, og det er den dårlegaste enden av skalaen. Dei mange gamle bygga er dei verste.
Men som Enøk-koordinator ser Tøsdal og mange lyspunkt:
– Berre ved å slå av lysbrytaren kan vi gjere ganske mykje, seier ho.
Frå G til A
Utifrå energimerkinga er det lettare å avgjere kor ein kan setje inn tiltak.
– Karakterane indikerer at UiB ikkje har så gode bygg, men det følgjer og med ei tiltaksliste. Før arbeidet blei starta blei det avtalt at det skulle lagast ti prioriterte punkt, og at ein skulle ta dei tiltaka som var realistiske å gjennomføre først, slik som varmegjenvinning og nattsenking av temperaturen, fortel Tøsdal, som synest ho er heldig som får jobbe med Enøk på UiB.
Mona Tøsdal på toppen av Christies gate, der du finn nokre av dei dårlegast isolerte bygga til UiB. Foto: Dag Hellesund
Større tiltak vil ikkje alltid vere god økonomi, med mindre dei blir gjorde på same tid som andre ombyggingar. Eit ferskt døme er nyoppussa Armauer Hansens hus, som blei gjenopna i januar. Med støtte frå Enova har UiB pussa huset opp frå energikarakteren G til A. Universitetet har og lagt lista høgt ved at å bruke dei nyaste forskriftene, sjølv om det ikkje var naudsynt. Eigedomsavdelinga vil og søkje aktivt om midlar via støtteprogramma til Enova, slik at det blir muleg å gjennomføre fleire energisparetiltak.
Varmast for dyra
Mange bygg er knytte til fjernvarmeanlegget i Bergen, og det er no under ti bygg att som har oljekjelar, og desse skal fasast heil ut.
Ho fryktar ein del tilsette og studentar frys og sit i trekk omkring i dårlege bygg.
– Eg trur ein del folk sit rundt omkring og ikkje har det bekvemt. Og om sommaren er det nok nokre som har det veldig varmt, mens dei ikkje får varme nok om vinteren. Om sommaren treng vi og mykje kjøling, mellom anna til tekniske rom, fortel Tøsdal.
Sjølv om dei gamle, dårleg isolerte bygga brukar mykje energi, er det ikkje dei som toppar lista over storforbrukarar per kvadratmeter. Det er nemleg dyr, og ikkje menneske, som krev mest varme:
– Vivariet er det mest energikrevjande. Der bruker vi 1250 kilowattimar per kvadratmeter.