Frå Stavanger i sør til Volda i nord: I dag er rektorane frå utdanningsinstitusjonane kalla inn til møte for å diskutere korleis den framtidige strukturen på Vestlandet skal bli. Møtet skal vare til tysdag.
– Eg reknar med at me kjem til å få fortalt at den politiske leiinga ønskjer seg færre institusjonar og at institusjonar difor skal slå seg saman.
Det seier Rasmus Stokke. Den ferske rektoren for Høgskulen i Sogn og Fjordane (HiSF) møter i dag dei andre rektorane for vestlandsinstusjonane og statssekretær Bjørn Haugstad. Sjølv blir Røe Isaksen ikkje med på møtet med dei hardbalne. Temaet er fusjon.
– Eg reknar med at dagens møte vert ein dialog om moglegheitene til samarbeid, seier Stokke.
– Du seier samarbeid. Men departementet snakkar om samanslåing?
– Det er mange måtar å slå seg saman på. Den handlar mellom anna om kor mykje sjølvråderett ein skal gi frå seg, seier Stokke.
HiSF sitt styrevedtak er at høgskulen skal vera ein eigen institusjon. Alternativet er ein tett integrasjon der flest mogleg av vestlandsinstitusjonane er med. I haust har høgskulen fått både ny rektor og nytt styre, og fusjonssaka er ikkje handsama der.
HiB: Står på styrevedtaket
Ole Gunnar Søgnen, rektor ved Høgskulen i Bergen (HiB) er spent på kva tilbakemeldingane frå høgskulane på Vestlandet vil vere. Før sommaren blei det klart fusjonsplanane til Høgskulen Stord/Haugesund og Universitetet i Stavanger var i ferd med å strande. Høgskulen i Sogn og Fjordane har kommunisert at dei primært ynskjer sjølvstende, subsidiært ein vestlandsfusjon med HiB, Volda og UiB.
– Vi registrerer at vi er innkalla til eit nytt dialogmøte. Kunnskapsministeren Torbjørn Røe-Isaksen uttalte i sommar at KD såg på institusjonane på Vestlandet som ei floke. Vi reknar med at på dette dialogmøtet vil KD tydeleg be oss tenke over kva som vil gagne Vestlandet, seier Ole Gunnar Søgnen.
– Kva forventingar tek du med deg til det komande møtet?
– Vi har våre styrevedtak, og desse står vi på. I løpet av denne prosessen har vi sett at det er uvilje mot å fusjonere høgskulane på Vestlandet. Dermed har vi lagt oss på ei linje med tettare samarbeid med UiB.
– Har departementet signalisert noko om kor lenge dei kjem til å halde denne medverknadslina open?
– Nei.
– Når desse to dagane er over, vil de då vere nærmare ei løysing på vestlandsfloka?
– Det har eg ingen kommentar til.
– Misser potensiale ved sentralisering
Høgskulen i Stord/Haugesund (HSH) har nettopp hatt styremøte. Vedtaket er det same som før: Dei er opne for fusjon, men ein fusjon må gagne både Sunnhordland og Nord-Rogaland. Fusjonsforsøket med Universitetet i Stavanger (UiS) stranda i juni. UiS meinte det gongen at HSH ikkje ønska ein fusjon sterkt nok.
– Det er kunnskapsdepartementet som inviterer til møte, så eg tenkjer at eg først og fremst skal lytte. Me tilbyr utdanningar som er viktige for regionen. Mange av dei som tek utdanning hos oss hadde neppe reist ein annan stad for å utdanne seg, seier HSH-rektor Liv Reidun Grimstvedt.
Ho viser til ein 40-år gamal ingeniørstudent ho nettopp har treft, som sa at det hadde vore uaktuelt å vere vaksen student om ein måtte reisa vekk.
– Slik eg skjønar departementet er det ikkje poenget at nokon skal gi frå seg utdanningar, men at ein skal tenkja på nye måtar. Det er behov for lærarar og sjukepleiarar i heile landet, dersom ein skal sentralisere alt misser ein eit potensiale. Me veit at me tilbyr gode utdanningar i dag, men ser at me kan verte endå sterkare i ei større eining, seier Grimstvedt.
KHiB: For små til å vere åleine
Kunst- og designhøgskolen i Bergen (KHiB) har fått beskjed om at dei er for små til å vere åleine. Som På Høyden skreiv i sommar, er det ein fusjon med UiB som er mest aktuelt. Rektor Gerd Tinglum er spent før dagens møte. Ho seier at KHiB har gjort det dei kan, og at dei allereie har informert departementet om stoda.
– Me er i samtalar med UiB. Alternativa for oss er anten eit eige «University of the Art» eller eit eige kunstfakultet, seier Tinglum.
Begge deler vil vera saman med Griegakademiet.
UiB-rektor Dag Rune Olsen ventar seg ikkje dei store nyheitene i løpet av dette møtet.
– Eg ser ikkje for meg at departementet ventar seg at det opprørske Vestlandet i større grad skal trø i takt etterpå. Men kanskje får vi litt større innsikt i kva dei ulike institusjonane ser for seg i dag. Søgnen og eg vil snakke om det samarbeidet vi har planlagt, som særleg gjeld lærarutdanning, teknologifag og helsefag, seier Olsen.
Og han er viss på at Kunnskapsdepartementet er godt nøgde med planane til UiB.
Har ikkje kartet klart
– Vi kjem ikkje til Vestlandet med eit fiks, ferdig kart, seier kunnskapsminister Torbjørn Røe Isaksen til På Høyden.
Men han minnar om at saka har vore handsame i stortinget, og at eit samla storting ønskjer desse endringane.
– Vi har presentert ei stortingsmelding om strukturen, og fått tilslutning til dei store linjene. Då er det naturleg å kalle saman Vestlandet etterpå, seier han.
– Vil det komme meir pengar eller andre tiltak frå regjeringa for å motivere institusjonane til å slå seg saman?
– Det er fullt muleg at vi må bruke meir pengar enn dei 75 millionane vi har planlagt i dag, seier Isaksen, og minner samtidig om riset han har stilt bak spegelen:
Omlegging til femårig lærarutdanning kjem om få år, og då vil mange av dei mindre høgskulane ikkje ha kapasitet til å gjennomføre utdanningsløpet aleine.
